- احمد احمد آقا
- يكشنبه ۲۶ مرداد ۹۹
- ۰۹:۲۰
زومیت/ واکسنی که به‌منظور پیشگیری از یکی از شایع‌ترین انواع سرماخوردگی طراحی شده است، نتایج امیدوارکننده‌ای در کارآزمایی‌های بالینی حاصل کرده است.
سرماخوردگی ناشی‌از ویروس سین‌سیشیال تنفسی (RSV)، چنان شایع است که بیش از ۹۰ درصد از کودکان تا دو سالگی دچار آن می‌شوند. درحقیقت، این عفونت خطرناک و گاها مرگبار علت اصلی بیماری‌های تنفسی جدی دستگاه تنفس تحتاتی در کودکان در سراسر جهان است که هنور واکسن موثری برای پیشگیری از آن نداریم.
درحالی‌که شرکت آلمانی بوارین نوردیک امیدوار است واکسن آن‌ها که MVA-BN-RSV نام گرفته است، در سال ۲۰۲۴ دردسترس قرار گیرد، این دارو باید قبل از دریافت مجوز سازمان غذا و دارو برای استفاده‌ی عمومی، از کارآزمایی بالینی سوم بگذرد. دو کارآزمایی بالینی اول واکسن معمولا محدود به بررسی بی‌خطر بودن و تعیین دوز مناسب آن است. نتایج این مراحل همچنین ممکن است نشانه‌هایی درمورد اثربخشی واکسن به‌همراه داشته باشد اما مقیاس چنین کارآزمایی‌هایی معمولا برای تعیین ایمنی حاصل از واکسن کافی نیست.
براساس نتایجی که تاکنون حاصل شده است، به‌نظر می‌رسد یک دوز واحد از واکسن جدید به‌طور بی‌خطری پاسخ ایمنی گسترده‌ای دربرابر RSV در بیشتر ۴۲۰ فرد بالغ دارای سن بیش از ۵۵ سال که در این آزمایش حضور دارند، ایجاد کند. در این کارآزمایی تصادفی کنترل‌شده با دارونما، پاسخ سلول‌های T که عفونت‌ها را شکار کرده و از بین می‌برند و آنتی‌بادی‌ها که مهاجمان خارجی را شناسایی می‌کنند، حداقل برای ۶ ماه ماندگار بود. همچنین، تزریق تقویت‌کننده موجب پاسخ ایمنی بهتری شد. کسانی که یک یا هر دو دوز واکسن را دریافت کردند، نسبت‌به گروه دارونما در هفته‌ی ۵۶ از سطوح بالاتر آنتی‌بادی برخوردار بودند که این امر نشان‌دهنده‌ی تداوم پاسخ‌های ایمنی ناشی‌از واکسن MVA-BN-RSV تا یک سال است.
البته پس از یک دوز واحد و بالای واکسن، پاسخ سلول T به حداکثر رسید. پژوهشگران در مطالعه‌ی خود می‌نویسند: «پاسخ‌های بیشینه‌ی سلول T به‌دنبال واکسیناسیون تقویت‌کننده، از پاسخ‌های بیشینه به‌دنبال واکسیناسیون اولیه پایین‌تر بود که نشان می‌دهد فعال‌سازی سلول‌های T ممکن است با سطوح پیشین سلول‌های T اختصاصی آنتی‌ژن تنظیم شود. این موضوع با این مشاهده که واکسیناسیون دوم موجب القای پاسخ سلول T بیشتری نمی‌شود، مطابقت دارد.» به‌عبارت‌دیگر، اگر گروهی از سلول‌های T از قبل در آن اطراف وجود داشته باشند، تزریق تقویت‌کننده موجب القای پاسخ بیشتری نمی‌شود. این توضیح جالبی است اما برای تأیید و کشف مکانیسم عمل آن به پژوهش‌های بیشتری نیاز است.
باتوجه‌به چالش‌هایی که RSV پیش روی توسعه‌ی واکسن ایجاد می‌کند، مشخص است که هنوز با این مرحله فاصله داریم. ویروس RSV نه‌تنها ازنظر پنهان‌شدن از سیستم ایمنی خوب عمل کند، بلکه حضور آن مانند ویروس‌های عامل آبله‌مرغان یا سرخک موجب ایمنی بلندمدتی نمی‌شود، بنابراین ممکن است حتی در بزرگسالی بارها و بارها با این عامل بیماری‌زا بیمار شویم.
همچنین بخوانید:
- علل عقب افتادن پریود در زنان ! چه زمانی باید نگران باشم؟
- کدام یک از پیامبران الهی در عراق مدفون هستند؟
- مرد هندی که 30 ساله مجسمه است
درحالی‌که معمولا علائم سرماخوردگی و آنفولانزا به‌طور خفیفی بروز می‌کند، افراد سالخورده و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، دربرابر RSV آسیب‌پذیر هستند. واکسن می‌تواند به‌طور بالقوه سالیانه مانع از ۳۳ میلیون عفونت تنفسی جدی شود و جان حدود ۶۰ هزار کودک را نجات دهد.
ساخت واکسنی علیه این نوع سرماخوردگی کار بزرگی است و درحالی‌که دلیلی برای امیدواری وجود دارد، لازم است مرحله به مرحله پیش برویم. واکسن‌های زیاد دیگری وجود دارند که انتظار می‌رود طی پنج سال آینده وارد بازار شوند. سومین کار آزمایی بالینی قرار است در سال ۲۰۲۱ آغاز شود و شامل بیش از ۱۲ هزار فرد بزرگسال می‌شود. امیدواریم این آزمایش برای پاسخ دادن به برخی از این سوالات باقی مانده کافی باشد. باتوجه‌به پاسخ ایمنی گسترده‌ای که قبلا به‌وسیله‌ی واکسن ایجاد شده است، کارشناسان شرکت بوارین نوردیک به نتایج کارآزمایی مرحله سوم امیدوار هستند.
منبع: akharinkhabar